Arka Gdynia herbDzisiaj Gdynia obchodzi 90-te urodziny, a my przyjrzymy się o 3 lata młodszemu miejscowemu klubowi. Arka to sportowa wizytówka miasta, a jej herb przepełniony jest morską symboliką.


© Autor: Jakub Malicki

90 lat temu Gdynia otrzymała prawa miejskie, dzięki rozporządzeniu Rady Ministrów. Portowa miejscowość liczyła wówczas 12 tysięcy mieszkańców, a pięć lat wcześniej była niewielką wioską rybacką i kąpieliskiem z dziesięciokrotnie mniejszą populacją. Rozwój Gdyni poprzedzony został budową portu morskiego (początek w 1921 roku), w skutek czego tysiące ludzi ściągnięto na tereny przy południowej „granicy” Zatoce Puckiej.

Miasto rozwijało się w szybkim tempie, w Śródmieściu powstawały oryginalne budowle w stylu modernistycznym – do dzisiaj wyróżniające zabudowę miasta. Gwałtownie wzrosła populacja – w 1936 roku: 83 tysiące mieszkańców, a 3 lata później 127 000! * Obecnie Gdynia jest największym miastem (247 tys. mieszkańców – 12. miejsce w Polsce) nie będącym stolicą województwa.

Niezwykle barwna to miejscowość, od kilku lat prowadzi w rankingach na najlepsze miasto do zamieszkania.** W 2012 roku zaproponowałem odświeżenie wizerunku Gdyni (dla agencji Kiwigroup, która wzięła udział w przetargu na opracowanie materiałów wizerunkowych dla urzędu miasta).

Gdynia rebrandingGdynia rebrandingStworzyłem dwie linie w oparciu o anglojęzyczny slogan „Gdynia. My city, my future”), zaproponowałem także bardziej nowoczesny wygląd logo miasta.

Oficjalny znak Gdyni ma ciekawą konstrukcję literniczą, kontrastującą jednak z infantylnie wyrysowanymi żaglami. W przestrzeni miejskiej traci w zestawieniu z innymi formami plastycznymi (przykłady poniżej).

Gdynia rebrandingJak widać, doklejanie „elementów” graficznych do znaku miasta pozbawia go wyrazistego charakteru (liternictwo przestaje pełnić swoją rolę). Stąd moja próba odświeżenia identyfikacji wizalnej miasta, która jednak – z różnych przyczyn – nie została wdrożona i pokazuję jedynie jako szkic koncepcyjny idei „Gdynia. Moja przyszłość”.

Od kilku lat miasto promuje się także poprzez sport, w 2011 otwarto nowoczesny, kameralny stadion (zwany „Gdynia Arena”), także miejska spółka jest Sponsorem Strategicznym Arki Gdynia.

Gdynia rebrandingPrzyjrzyjmy się znakowi gdyńskiego klubu, który w zbliżonej postaci funkcjonuje przez pół wieku i dla mnie jest jednym z ciekawszych znaków sportowych.

Historia znaku
Arka Gdynia to klub powstały w wyniku fuzji kilku gdyńskich podmiotów sportowych. Protoplastą klubu był KS Gdynia założony w 1929 roku, który został jednak rozwiązany już po 8 latach istnienia. W międzyczasie założono Koło Sportowe przy Urzędzie Morskim i Administracji Portowej (1934), przekształcone następnie w KS Kotwica. Klub ten awansował w 1938 roku do gdańskiej A-klasy, jednak potencjalne sukcesy przerwał wybuch II wojny światowej.

W styczniu 1946 roku Kotwica została reaktywowana, następnie zmieniono nazwę na Związkowy Klub Sportowy (ZKS Kotwica). Następne lata to szereg fuzji miejscowych klubów i zrzeszeń sportowych, dla opisu których posłużmy się diagramem.

Arka Gdynia herbPierwszy raz nazwa „Arka” została użyta w 1952 roku, gdy ze zrzeszenia Kolejarz wyłoniono sekcję piłkarską. Kolejnym istotnym wydarzeniem w dziejach klubu była fuzja z RKS Doker (1964 rok, po wcześniejszym wchłonięciu Budowlanych, Ogniwa i Dalmoru), której następstwem było powstanie MZKS Gdynia (Morskiego Związkowego Klubu Sportowego).

Arka Gdynia herbW tym czasie opracowano herb, który wyglądam przypomina obecny znak Arki. Znajdują się na nim morskie atrybuty (kotwica, fale, koło sterowe) oraz symbol miasta (dwie złote ryby przebite srebrnym mieczem). Barwami klubu były wówczas niebieski i biały (podobnie jak Robotniczego Klubu Sportowego „Arka” – jednak wtedy znakiem klubu był konik morski z trójkątnym żaglem na niebieskiej okrągłej tarczy).

W dziejach klubu dużą zmianę przyniósł rok 1972. Przywrócono wtedy nazwę „Arka” (jako Morski Związkowy Klub Sportowy) oraz przyjęto barwy żółto-niebieskie. Co ciekawe kolory nawiązywały do flagi Szwecji (w latach 50-tych szwedzcy marynarze stacjonujący w Gdyni zorganizowali zawody lekkoatletyczne pod okiem pastora Ekströma, a w podzięce za pomoc w organizacji imprezy podarowali lekkoatletom Arki żółto-niebieskie dresy).**

Arka Gdynia herbMZKS Arka miała herb podobny do MZKS Gdynia, dodano jedynie miano klubu w miejscu, gdzie wcześniej widniała nazwa miasta, a napis Gdynia został wkomponowany między ramiona koła sterownego. Jeszcze w latach 70-tych znak przeszedł lifting, na górze tarczy pojawił się pełny człon nazwy klubu („Związkowy” zamiast „Związ.”), rysunek stery także został uproszczony i zmieniono kroje pisma. Dodajmy, że istniało kilka wersji znaku, nieznacznie różniących się w zależności od materiału, na którym się pojawiały.

W 1974 roku Arka debiutowała w 1. lidze, a pięć lat później osiągnęła największy sukces w historii – „Śledzie” wywalczyły Puchar Polski (zwycięstwo w finale 2-1 nad Wisłą Kraków). W sezonie 1979/80 klub zagrał dwumecz w Pucharze Zdobywców Pucharów przeciwko bułgarskiemu Beroe Stara Zagora (3-2, 0-2).

W 1982 roku klub opuścił ekstraklasę, aż 23 lata „Żółto-Niebiescy” czekali na powrót do najwyższej polskiej ligi piłkarskiej. Pod koniec lat 80-tych klub borykał się z problemami finansowymi, a w 1991 roku zmienił nazwę na HTM Arka. Akronim zawierał nazwy trzech sponsorów klubu: Harmon (firma produkująca drzwi harmonizowane, należąca do Jacka Dziubińskiego, ówczesnego trenera klubu), Tomas (salony sportowe należące do prezesa klubu) oraz Maraton (sklepy sportowe)..

Arka Gdynia herbPojawił się wówczas nowy znak klubu – łączący kotwicę z żółtą futbolówką. Znak zaskakująco nowoczesny, jak na tamte czasy. Programy meczowe z sezonu 1992/93 zawierały już historyczny znak, w którym widniała nazwa Morski Gdyński Klub Sportowy, a nad tarczą umieszczano akronim sponsora HTM. MGKS Arka istniała do 2000 roku, nie muszę dodawać, że herb klubu występował w kilku wersjach.

Arka Gdynia herbNa bazie jednej z nich (powyżej) opracowano obecny znak klubu.

W 2000 roku kolejna rewolucja w klubowej symbolice – sponsorem została firma informatyczna Prokom, założono Sportową Spółkę Akcyjną i opracowano nowy znak.

Arka Gdynia herbHerb został uproszczony i ujednolicony, funkcjonowały dwie wersje: z pełną nazwą klubu oraz akronimem „SSA”. Klub opuścił stadion przy ul. Ejsmonda (malowniczo położony na Polance Redłowskiej z widokiem na morze), przenosząc się na obiekt GOSiR.

W 2005 roku Arka wróciła do ekstraklasy, utrzymując się w niej po barażach z Jagiellonią. Po sezonie 2006/07 została zdegradowana z Orange Ekstraklasy za udział w aferze korupcyjnej.

Arka Gdynia herbW 2008 roku klub wrócił do Ekstraklasy, zmieniono wówczas także logo (przypominające herb MZKS Arki, jednak na tarczy wypisana była nazwa „Sportowa Spółka Akcyjna”). W sezonie 2008/09 świętowano jubileusz 80-lecia klubu, także do herbu wróciła nazwa Morski Związkowy Klub Sportowy (obowiązująca do dzisiaj).

Ocena znaku
Logo Arki jest jednym z ciekawszych polskich znaków sportowych, bogate w symbolikę z niebanalną tarczą w kształcie trapezu z kołem na spodzie. Emblemat ten spodobał mi się od pierwszego spojrzenia (wersję MZKS ujrzałem jako pierwszą). Dodajmy, że nie był to jedyny wartościowy znak w historii klubu, interesująco wyglądały także znaki RKS Arki (z konikiem morskim) i HTM (z piłką na kotwicy).

Obecne logo ma jednak wady – słabą czytelność (długie napisy ginące w mniejszych rozmiarach i zestawienie jasno-żółtego z niebieskim) oraz niedokładne wykończenie. Zwłaszcza rysunek symbolu miejskiego wygląda na przypadkowe maźnięcie grafika, zupełnie nie dopasowane do oszczędnej kreski pozostałych elementów.

Szkoda, że znak nie został uproszczony w 2008 roku, wystarczyło nie wpisywać pełnej nazwy klubu (można było zostawić grubszy biały obrys w tym miejscu) oraz wyrysować dokładniej ryby przecięte mieczem z herbu Gdyni. Stary znak MZKS miałby u mnie notę powyżej 4,0, ten obecny niestety otrzymał niższą. Ciekawe jak u Was?

Arka Gdynia herb

Jak oceniasz obecne logo Arki Gdynia?

  • 4 #wartościowe (70%, 26 razy oceniany)
  • 3 #poprawne (14%, 5 razy oceniany)
  • 5 #doskonałe (11%, 4 razy oceniany)
  • 2 #niedopracowane (5%, 2 razy oceniany)
  • 1 #koszmarne (0%, 0 razy oceniany)

Ilość głosów: 37

Loading ... Loading ...


Ocena polskielogo.net:

Oryginalność

Czytelność

Precyzja wykonania

Liternictwo

Ponadczasowość formy


Średnia ocena: 3,6

*https://pl.wikipedia.org/wiki/Gdynia
dostęp: 2016/02/10

**http://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/W-Gdyni-i-Gdansku-zyje-sie-najlepiej-w-Polsce-n96760.html
http://wyborcza.pl/piatekekstra/1,134664,14990482,Jak_zamieszkac__to_tylko_w_Gdyni__we_Wroclawiu_lub.html?disableRedirects=true
http://www.polskieradio.pl/10/485/Artykul/927520,Gdynia-najlepsze-miejsce-do-zycia
dostęp: 2016/02/10

***Maciej Witczak: Żółto-niebiescy; Gdyńska Oficyna Wydawnicza 2002;
za: http://www.arkowcy.pl/artykul/56/historia-klubu.html
dostęp: 2016/02/10